De Oude Toren is een middeleeuwse kerktoren bij Oostelbeers in de gemeente Oirschot in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. 

Waar zijn we begonnen

Na het niet doorgaan van het multifunctioneel gebouw voor onder meer het Gilde St. Joris, heeft Architectenbureau |En | En uit Eindhoven een ontwerp gemaakt voor de Oude toren. In het ontwerp wordt een atrium gerealiseerd op de begane grond en worden de verdiepingen van de toren toegankelijk gemaakt. Dit ontwerp is in april 2016 gedeeld met de betrokken partners (Stichting Vrienden van de Oude Toren, Werkgroep Natuur & Landschap, Stichting Behoud Erfgoed Oirschot, Dorpsraad Oostelbeers, Heemkundekring Den Beerschen Aard, buurtbeheer Middelbeers/Westelbeers). Er bleek breed draagvlak te zijn voor dit ontwerp.

In 2017 is het resultaat en het proces tot nu toe geëvalueerd. Uit gesprekken met de verschillende stakeholders is de verwachting dat dit ontwerp niet meer dan enkele keren per jaar gebruikt zal worden. Daaruit concluderen we dat de investeringskosten afgezet tegen de gebruiksmogelijkheden en het gebruik niet in de juiste verhoudingen staan. Deze bevindingen zijn gedeeld met de betrokken partners en alle betrokken partijen en zij konden zich vinden in deze conclusie.

    Vervolgens

    Uitwerking belevingsconcept

    Gemeente Oirschot hecht aan het behoud van het cultureel erfgoed en het beleefbaar maken voor onze inwoners en een breder publiek. Het is belangrijk voor ons dorp dat ons erfgoed niet alleen zichtbaar en herkenbaar is maar dat je het ook kunt beleven! De ontwikkeling van de Oude Toren en het terrein daaromheen geeft hier concreet invulling aan. Om deze reden hebben wij Studio Vermeulen eind 2017 opdracht gegeven om een belevingsconcept uit te werken.

    Het is een belevingsconcept geworden waarbij de ontwikkeling van de Oude Toren en het omliggende terrein vanuit een drietal thema’s: religieus erfgoed, militair erfgoed en het cultuurlandschap benaderd en uitgewerkt wordt. Op deze manier wordt niet alleen de Oude Toren zichtbaar en beleefbaar, maar wordt ook het erfgoed en het landschap in de wijde omgeving van de oude toren meegenomen (denk hierbij aan het historisch kamp op Oirschotse Heide, schijnvliegveld etc.). In het ontwerp wordt de toren ontwikkeld tot een soort periscoop waarbij de verdiepingsvloeren en het dak van de bestaande toren worden verwijderd en waarbij twee draaibare spiegels in de toren worden aangebracht. Bezoekers kunnen door de gemaakte opening op de begane grond het omringende landschap en de binnenzijde van de toren beleven door dat dit beeld wordt geprojecteerd op de spiegels.

    Het ontwerp van Studio Marco Vermeulen is in februari 2018 met de betrokken partijen; Stichting Behoud Erfgoed Oirschot, Dorpsraad Oostelbeers, Heemkundekring Den Beerschen Aard, Werkgroep Natuur & Landschap de Beerzen, Ondernemers Andreaskerk, Stichting Vrienden van de Oude Toren, de omgevingsdienst Zuidoost Brabant en de Rijksdienst voor Cultureel erfgoed gedeeld en is positief door hen ontvangen. 

    In maart 2018 heeft het college van B&W ingestemd tot een verdere ontwikkeling van de Oude Toren in Oostelbeers. Deze verdere ontwikkeling van de Oude Toren bestaat uit twee elementen: het realiseren van een belevingsconcept, waarbij de toren en het omliggende landschap zo min mogelijk worden aangetast zodat de waarde van de eenzame toren in het landschap overeind blijft. Daarnaast moet de Oude Toren en het omliggende terrein ook na herontwikkeling door de hele Oirschotse samenleving gebruikt kunnen worden.

    Waar staan we op dit moment?

    Aanvullende subsidie vanuit provincie Noord-Brabant

    In het voorjaar van 2020 is er een nieuwe opname gemaakt voor de restauratiewerkzaamheden. Uit deze opname bleek dat de restauratie duurder uitvalt dan waar vooraf rekening mee is gehouden. Hierdoor was de toenmalige projectbegroting niet haalbaar. Hierover zijn we in overleg getreden met de provincie en hebben we een nieuwe subsidieaanvraag gedaan. Eind 2020 is deze aanvraag gehonoreerd en hebben we weer een sluitende projectbegroting. 

    Waar staan we nu?

    Op dit moment:

    • Zijn de vergunningen voor de werkzaamheden aangevraagd;
    • Werken we toe naar het verlenen van de opdrachten voor de werkzaamheden;
    • Worden de belangengroepen bijgepraat op donderdag 25 maart;
    • Loopt de bestemmingsplanprocedure voor de nieuwe locatie voor Gilde Sint Joris;

    Vervolgstappen

    • Februari 2021: aanvraag omgevingsvergunning en monumentenvergunning
    • 25 maart 2021: informatieavond voor belangengroepen
    • 2e kwartaal 2021: ondertekenen overeenkomsten Stichting Vrienden van de Oude Toren 
    • 2e t/m 4e kwartaal 2021: realisatie belevingsconcept en inrichting buitenterrein.

    Informatieavond 

    Op donderdag 25 maart 2021 zijn de betrokken belangengroepen bijgepraat over de plannen op een digitale informatiebijeenkomst. We hadden graag een grote, fysieke avond willen houden waar iedereen welkom was geweest, maar vanwege corona kon dit niet doorgaan. Wat er die avond gepresenteerd is willen we op deze manier met u delen. De presentaties van die avond en de bijbehorende documenten vindt u hieronder. 

    n.b.: Het bestand van Studio Marco Vermeulen is te groot om op de website te plaatsen. Deze kunt u opvragen via projectleider Rob Voets r.voets@oirschot.nl

    Bestanden informatieavond